پخت سوهان؛ شیرینی سنتی شهر قم

شهر قم به شیرینیهای مخصوص آن که از جملهی آنها سوهان، حلوا و ارده است، شناخته می شوند.
تاریخچه دقیق اولین سوهان در شهر قم به دوره قاجار نسبت داده میشود؛ حلوایی که در سالهای ۱۲۸۹ تا ۱۲۹۰ هجری خورشیدی هنگامیکه قرار بود صحن عقیق بارگاه حضرت معصومه در شهر مقدس قم افتتاح شود.
بزرگان قم اقدام به برگزاری مراسم باشکوهی جهت افتتاح به عمل آوردند و قرار بود ناصرالدینشاه خود برای افتتاح حاضر شود، ولی براساس مقتضیات زمان بهخصوص مسائل امنیتی آن زمان، ناصرالدینشاه جانشینی (رئیس ایل قاجار) را بهجای خود جهت مراسم افتتاح به قم فرستاد.
در هنگام برپایی مراسم با توجه به آداب و رسوم آن دوره هر یک از بزرگان شهر جهت احترام هدایایی را به نماینده شاه از قبیل صنایعدستی و … پیشکش کردند و در این بین یکی از بزرگان به نام ملاابراهیم شماعی جهت پیشکش حلوایی که به آن شکر افزوده شده بود، به رئیس ایل قاجار تقدیم کرد که ایشان پس از صرف ناهار این شیرینی را میل نمود که با ذائقهاش خوش آمد و با توجه به گفتهها، گفت که این شیرینی همانند سوهانی که آهن را میبرد، غذای مرا برید و هضم کرد. وی درخواست کرد که از این شیرینی مطبوع برای شاه با خودخواهم برد. بهاینترتیب از آن زمان نام سوهان بر روی این حلوا گذاشته شد و پس از آن تولید و مصرف سوهان شروع شد؛ که در ابتدا مخصوص بزرگان و اشراف بود.
.
.
.
.
.
.
امروز در قم تنها یک نوع سوهان وجود ندارد، سوهانهای متنوع در شکلها و مزههای مختلف در مغازههای قم به فروش میرسد و هر فردی با هر ذائقهای میتواند سوهانی باب میل خود را خریداری کند. ازجمله سوهانهای متنوعی که در این شهر عرضه میشود میتوان به سوهانعسلی، سوهان کنجدی، سوهان لقمهای، سوهان تختهای، سوهان بادامی، سوهان آجیلی، سوهان گزی، سوهان کرهای و انواع طعمها و شکلها اشاره کرد.